Autor: Donna Tartt
Tytuł: Tajemna historia
Wydawnictwo: Znak
Data wydania: 5 października 2015
Liczba stron: 608
ISBN: 9788324027415
Zdarza wam się czytać książkę i przez pierwsze kilkanaście stron z trudnością przewracać kartki, kiedy nagle po jednym akapicie wasze zdanie o niej diametralnie się zmienia? Mnie owszem, niezwykle rzadko ale kiedy już się to dzieje, jest to zwrot o 180 stopni. Tak też było podczas lektury Tajemnej historii Donny Tartt. Jednak zacznijmy od początku.
Richard Papen rozpoczyna studia w ekskluzywnym college’u w Nowej Anglii. Dołącza do grupy inteligentnych, ekscentrycznych studentów filologii klasycznej, którzy pod wodzą charyzmatycznego wykładowcy odkrywają sposób myślenia i życia niemający nic wspólnego z monotonną egzystencją ich rówieśników. Kiedy jednak eksperymenty z narkotykami, alkoholem i seksualnością nie przynoszą odpowiedzi na pytanie: jak daleko można się posunąć, dochodzi do morderstwa.Czy da się uniknąć jego konsekwencji? Czy można zabić i nie zostać ukaranym? I czy możliwe jest, by morderstwo w żaden sposób nie zmieniło mordercy?
RECENZJA MAGDY
Ostatnio coraz rzadziej czytam opisy książki - staram się dostarczać sobie jak najmniej informacji kiedy planuję jakąś zacząć. Przez to nie byłam na początku świadoma jej tematyki, która jest niezwykle zbliżona do Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego. Pewnie czytając pierwsze dwieście stron (mój ebook liczył 1100) byłoby to wielką zachętą, lecz jednocześnie od początku porównywałbym oba dzieła - a nie jest to wskazane. Robiąc to sprawiamy, że nie patrzymy na tę historię w różnych perspektywach, tylko od razu porównujemy wnioski rosyjskiego pisarza i Donny Tartt.
Książka opowiada o Richardzie Papen, który szuka sposobu na wydostanie się z Kaliforni i ucieczkę od swojego dość parszywego życia w domu rodzinnym. Tym sposobem trafia do Hampden College w Nowej Anglii. Sprzyja temu wiele zbiegów okoliczności i szczęśliwych zabiegów, które pozwalają mu dołączyć do elitarnej grupy Juliana. Ma więc on szansę zagłębić się w wiedzę o grece, łacinie oraz starożytnych kulturach. Jednak przede wszystkim w ten sposób zdobywa sposobność by dołączyć do grupy przyjaciół - Bunnego, Charlesa, Francisa, Henrego i Camille. I w tym też momencie wszystko się w jego życiu zmienia - sposób mówienia, ubierania czy postrzegania rzeczy. Kłamstwo staje się jego drugim życiem. Nowe towarzystwo na zawsze odciska piętno na jego życiu. Jednak jak już wiemy z opisu, przełomowym momentem w życiu bohaterów jest śmierć jednego z nich - Bunnego.
Cała historia została opowiedziana z perspektywy właśnie Richarda, który w zręczny sposób opowiada nam swoje losy, jednocześnie zestawiając swoje obecne doświadczenia z wydarzeniami dziejącymi się w przeszłości. Pozwala nam dzięki temu poznać motywy działań, które postać zrozumiała dopiero mając szerszą perspektywę.
Donna Tartt starała się w tej książce przeanalizować motywy zbrodni. Wnikliwie opisała jej aspekt psychologiczny. Podobnie jak Dostojewski próbowała przeanalizować pragnienie odkupienia i zrozumienia. Starała się ukazać co może kierować człowiekiem, kiedy decyduje się na ten drastyczny krok oraz jak to wpływa na jego późniejsze życie.
Zdecydowanie najciekawszym aspektem tej książki, nie licząc kwestii psychologicznych zachodzących w życiu ludzi, jest cała otoczka życia studentów. Osobiście nie jestem pewna czy akcja rozgrywa się w latach 80’ czy 90’ (wydaje mi się, że nie było to nigdzie wspomniane, ale jeśli się mylę to dajcie mi znać!), jednak autorka nie boi się opisać ciemnych stron życia młodych ludzi, którzy stawiają swoje pierwsze kroki z dala od rodziców. Narkotyki, alkohol, częste imprezy czy bezuczuciowe podchodzenie do kontaktów seksualnych to codzienność. Ludzie w tym czasie dopiero odkrywają swoją tożsamość, dlatego też zbrodnia w tych warunkach jest niezwykle dramatycznym przeżyciem dla człowieka, który wymierza karę na drugim - tak naprawdę wymierzając ją przy okazji sobie.
Wydaje mi się, że największą wadą (albo dla niektórych największa zaletą) będzie tutaj greka i nawiązania do klasycznych dzieł. Osobiście nie jestem wielką fanką starożytnych doktryn, więc niektóre dialogi i rozważania bohaterów mnie niezwykle nudziły. Sprawiały, że zastanawiałam się nad ich poczytalnością (co jest dość dziwne, gdyż ich motywy zbrodni całkowicie rozumiem).
Podsumowując, Tajemna historia jest z pewnością dla wszystkich fanów Zbrodni i kary oraz ogólnych rozważań nad morderstwem i jego skutkami w życiu oprawców. Zapewnia nam ona wgląd w ludzką psychikę i postanawia poznać skutki w życiu różnych od siebie ludzi. Zadziwia też poszczególnymi relacjami pomiędzy głównymi bohaterami. Książka ta szokuje i nie pozwala nam przemilczeć trudnych kwestii.
Czytaliście tę książkę? Jakie są Wasze odczucia wobec jej podobieństwa do powieści Dostojewskiego? Jesteście nią zachwyceni jak ja?
